Шушы көннәрдә филология фәннәре кандидаты, Г. Ибраһимов исем. Тел, әдәбият һәм сәнгать институтының гомуми лингвистика бүлеге мөдире Бәхтияр Миңнуллинның «ХХ гасыр башы татар газетасының жанр-стилистик дифференциациясе» дип аталган монографиясе дөнья күрде.

    Филология фәннәре кандидаты, Г. Ибраһимов исем. Тел, әдәбият һәм сәнгать институтының әдәбият белеме бүлеге өлкән фәнни хезмәткәре А. Ганиеваның «ХХ гасырның икенче яртысы татар прозасы («кеше һәм табигать» мәсьәләсе)» монографиясендә 1960–2000 еллар татар прозасы кеше һәм табигать мөнәсәбәте яктылыгында тикшерелә.

Чуваш дәүләт гуманитар фәннәр институты оешуга – 90 ел

    Агымдагы елда Чуваш дәүләт гуманитар фәннәр институты оешуга 90 ел тулды. Әлеге истәлекле датага багышланган тантаналы чарада Г.Ибраһимов исем. Тел, әдәбият һәм сәнгать институтының филология фәннәре докторы, Татарстан Республикасы Фәннәр академиясе мөхбир әгъзасы К.М.Миңнуллин, инновация эшчәнлеге һәм тышкы элемтәләр буенча директор урынбасары, филология фәннәре кандидаты М.И.Ибраһимов, тасвирый һәм декоратив-гамәли сәнгать бүлеге мөдире, сәнгать фәннәре докторы Р.Р. Солтанова составындагы делегация катнашты.

    Бу уңайдан оештырылган юбилей чаралары кысаларында Татарстан Республикасы Дәүләт сынлы сәнгать музееның «Хәзинә» галереясында 9 сентябрьдә «Казан сәнгать мәктәбе – 125 ел: танылган һәм онытылган исемнәр, тарих битләре» дип аталган Бөтенроссия фәнни-гамәли конференциясе узды.

     Казанда Республика көне кысаларында узган тантаналы чараларга Казакъстан Республикасы делегациясе дә чакырылган иде. Кунаклар берничә тарихи-мәдәни объектта булды һәм Татарстанның 100 еллыгын бәйрәм итүгә багышланган чараларда катнашты.

   Г. Ибраһимов исем. Тел, әдәбият һәм сәнгать институты директорының инновацияләр һәм тышкы багланышлар буенча урынбасары, филология фәннәре кандидаты Марсель Ибраһимов «Бизнес Online» электрон газетасы авторы, шәрыкче Азат Ахуновка биргән интервьюсында татар классикларына каршы чыгышларга мөнәсәбәте, Габдулла Тукайның Евразия карашлары һәм бүгенге көн язучыларының перспективалары турында сөйләде. 

    Бу хакта тулырак «Бизнес Online» электрон газетасында https://www.business-gazeta.ru/article/477282 адресы буенча укый аласыз.

   1 август – бөтен гыйльми эшчәнлеге Г. Ибраһимов исем. Тел, әдәбият һәм сәнгать институты белән бәйле булган күренекле галим, танылган тел белгече Фуат Әшраф улы Ганиевның туган көне; агымдагы елда аңа 90 яшь тулган булыр иде. 

   Фуат Ганиев ТӘһСИгә 1962 елда институт аспирантурасын тәмамлаганнан соң килә һәм биредә гомеренең соңгы көннәренә кадәр хезмәт куя. Кече, өлкән, әйдәп баручы, баш фәнни хезмәткәр, бүлек мөдире булып эшли; Татарстан Республикасы Фәннәр академиясе мөхбир әгъзасы, Россия Гуманитар Фәннәр академиясе академигы дәрәҗәләренә лаек була.

   Җирле Мәгариф халык комиссариаты составындагы Фән бүлеге дә 1920 елда ТАССР төзелү һәм аның идарә органнары формалашуга ук оештырыла. Бүлек нибары бер ел эшләп кала, соңрак аның функцияләре, тагын да киңәйтелеп, Гыйльми үзәккә (Академүзәк) йөкләнә. Бик күп мәсьәләләр, шул исәптән күпсанлы фән тармаклары, уку-укыту, мәгариф, сәнгать һәм мәдәният өлкәсендәге эшчәнлек, туган якны өйрәнү әлеге оешма компетенциясендә була. 1923 елның язында төзелгән һәм гаять зур эш алып барган Татарларны өйрәнү фәнни җәмгыяте дә 1923 –1927 елларда Академик үзәк структурасына кертелә.  

    Күптән түгел ТНВ каналында «Ватандашлар» программасы кысаларында Г. Ибраһимов исем. Тел, әдәбият һәм сәнгать институтының Язма һәм музыкаль мирас үзәге баш фәнни хезмәткәре Рәмиев Зөфәр Зәйни улына багышланган тапшыру күрсәтелде.

   «Туган җир җылысы» дип аталган бу фильмда филология фәннәре докторы Зөфәр Зәйни улы бүгенге эшчәнлеге, аны зур фәнгә китергән юллар, үзенең «тормыш университетлары» турында сөйли. Мәктәпне тәмамлаганнан соң, техник училищеда белем алу, заводта фрезерчы һәм тимерче, Казан университетының читтән торып уку бүлеге студенты, хәрби хезмәт, район газетасында хәбәрче, туган авылында укытучы – аның тормышында үз урынын, күңеленә яткан хезмәтен табу шактый вакытка сузыла. Әмма бу еллар аңа белем алу, тормышны өйрәнү, тәҗрибә туплау еллары була.

     Г. Ибраһимов исем. Тел, әдәбият һәм сәнгать институтында ел саен дистәләгән хезмәт әзерләнә, аларның күбесе китап булып та чыгып бара. Әмма чикләнгән тиражлы басмаларның укучыга кәгазь форматта барып ирешүе һәрвакыт мөмкин түгел. Киң катлау кулланучы өчен төзелгән сүзлекләргә бу бигрәк тә кагыла. 

     Бу ихтыяҗны күпмедер дәрәҗәдә канәгатьләндерү һәм кулланучыга киңрәк мөмкинлекләр ачу максаты белән “Сүзлекләрнең электрон фонды” булдырылды. Фондка институтта төзелеп килгән һәрбер лексикографик чыганак урнаштырыла бара. Бер яктан, бу соңгы елларда чыккан иң яңа сүзлекләрне бер урынга туплау булса, икенче яктан, андагы материал кызыксындыра торган сүзнең төрле чыганакларда бирелешен күзәтергә, аның язылышын, әйтелешен, мәгънәләрен, килеп чыгышын, тәрҗемәләрен һ.б.ны күрергә мөмкинлек бирә.

   Аспирантура – югары белем бирүнең өченче дәрәҗәсе һәм югары белем бирү базасында (белгеч яки магистр дәрәҗәсе) фәнни-педагогик кадрлар әзерләүнең төп формасы. Бүгенге көндә аспирантурада кадрлар әзерләүнең дүрт юнәлеше тәкъдим ителә: «Тел белеме һәм әдәбият белеме» («Россия Федерациясе халыклары телләре (татар теле)»; «Тел белеме һәм әдәбият белеме» («Россия Федерациясе халыклары әдәбияты (татар әдәбияты»)»; «Тел белеме һәм әдәбият белеме» («Фольклористика») һәм «Сәнгать белеме» («Сынлы һәм декоратив-гамәли сәнгать һәм архитектура»).

   «Татарстанның сәнгать белгечләре " сериясеннән беренче китап дөнья күрде. 

  Г. Ибраһимов ис. Тел, әдәбият һәм сәнгать институтының сынлы һәм декоратив-гамәли сәнгать бүлеге өлкән фәнни хезмәткәре Ирина Лобашеваның монографиясе укучыларны республика сәнгать фәнендә зур урын алып торган белгечләрнең берсе – Галина Аркадьевна Могильникова белән таныштыра. Казанда сынлы сәнгать музееның беренче директоры буларак, аңа кырык биш елдан артык иҗади һәм фәнни ачышларга, җитди тикшеренүләргә, күренекле вакыйгаларга бай эшчәнлеген багышлый. Г.Могильникова 1960 нчы елларда киң тамашачыга Н.И. Фешинның иҗаты турында мәгълүмат бирә. Рус сәнгатенең танылган осталары белән бер рәттән, республикабызда иҗат итүче замандаш рәссамнарны популярлаштыруга да зур өлеш кертә.