Татарстан Республикасы Фәннәр академиясе

23 майда Үзбәкстан Республикасының Нукус районында Кердер мәдәниятен өйрәнү буенча Халыкара археологик экспедиция үз эшен башлап җибәрде. Әлеге мәдәният б.э. VII гасырының икенче яртысында – VIII гасыр башында Амудәрьяның Арал буе дельтасында формалаша. Аның үзәге Кердер шәһәре булган, ул Хайван – кала шәһәрчеге археологик объектында урнашкан.

Археологик экспедиция Казан (Идел буе) федераль университеты һәм Нукус дәүләт педагогия институты (Үзбәкстан Республикасы) белән берлектә Татарстан Республикасы Фәннәр Академиясе А.Х.Халиков исемендәге Археология институты тарафыннан оештырылды.

Хайван-кала шәһәрчеген беренче тикшерү эшләре 1947 елда Хорезм археология-этнография экспедициясенең каракалпак этнография отряды тарафыннан үткәрелә. Җыелган материаллар тарихи һәйкәлнең VII-X гасырларга караганын билгеләргә һәм аның урынында урта гасыр гарәп-фарсы тарихи һәм географик әдәбияты буенча билгеле булган Кердер шәһәрен локальләштерергә мөмкинлек бирә.

Алга таба елларда шәһәрчек берничә тапкыр Үзбәкстан ССР Фәннәр Академиясенең Каракалпак филиалы Тарих, тел һәм әдәбият институты һәм Нукус дәүләт педагогия институтының археология отряды тарафыннан тикшерелә.Тикшеренүләр барышында дүрт чагыштырмача-хронологик чор билгеләнгән, алар Хайван-каланың мәдәни катламнарын бүлү мөмкин булган шул ук сандагы төзелеш горизонтларына туры килә. Әмма бу чорларның һәрберсе өчен төгәл даталарны билгеләү өчен әлегә җитәрлек нигезләр юк.

10 июньгә кадәр дәвам итәчәк Халыкара экспедициянең бурычларына Хайван-кала шәһәрчеге катламнарының чагыштырмача хронологиясен төгәлләштерү, һәйкәлнең хуҗалык объектларын өйрәнү һәм фиксацияләү, матди мәдәният әйберләре коллекциясен тулыландыру, шулай ук төрле вакытка караган археологик материалларны мультидисциплинар өйрәнү проблемаларының киң диапазоны буенча тәҗрибә алмашу керә.

Үзбәкстан Республикасының Нукус районындагы тикшеренү сезоны нәтиҗәләре түгәрәк өстәл артында каралачак һәм VI Халыкара Евразия далалары археологиясе конгрессында тәкъдим ителәчәк.